（ສະບາຍດີ ນັກຂ່າວສະໜຸກ）“ອອກເມືອງຄຸນໝິງ ຍ່າງສອງກິໂລແມັດສູ່ທາງຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ແລະ ຂີ່ເຮືອ, ສອງຂ້າງມິນາຮຽບພຽງ ແລະ ນໍ້າຕາມ. ເຮືອນແລ່ນສິບກິໂລແມັດກໍ່ເຫັນນາບໍ່ໄດ້ແລ້ວ. ໃນນໍ້າເຕັມໄປດ້ວຍຫຍ້ານໍ້າຢ່າງຫຼາຍ, ແລ່ນເຮືອນໄປໃນຫຍ້ານໍ້າ, ຍັງບໍ່ສາມາດເຫັນຄົບທະເລແສອັນໃຫຍ່, ອັນນີ້ຄືແມ່ນທະເລຫຍ້າ.”——ທ່ານ ຊູເຊຍຄື້“ບົດບັນທຶດທ່ຽວພູໄທຫົວ”

ທ່ານ ຊູເຊຍຄື້ ເຄີຍໄປນະຄອນຄຸນໝິງສີ່ເທື່ອໃນໝົດຊີວິດຂອງລາວ, ໃນນັ້ນ, ໄດ້ໄປພູສີຊານສອງເທື່ອ, ໃນສາຍຕາຂອງເພີ່ນ, ທັງຫຍ້າ, ຕົ້ນໄມ້, ຫິນ, ໜອງ, ພູຜາ ແລະ ສາຍນໍ້າທີ່ຢູ່ຄຸນໝິງ, ລ້ວນມີລັກສະນະບໍ່ຄືໃຜມີ, ແລະ ງາມຕາຄືຮູບເຕັ້ມ.

“出省城，西南二里下舟，两岸平畴夹水。十里田尽，萑苇满泽，舟行于深绿间 ，不复知为滇池巨流，是为草海。 ”——徐霞客《游太华山记》